MİKROBİYOLOJİ LABORATUVARI İŞLEYİŞ SÜREÇLERİ
Preanalitik Prosedürler
A-Numune Alma
· Numuneler 24 saat boyunca nöbetçi hemşireler tarafından alınmaktadır.
· Servislerdeki acil tetkik gerektiren durumlar için servis hemşireleri örnek alıp pnomotikle laboratuvara gönderir.
· Normal polikliniklere gelen hastaların tetkikleri; istemleri polikliniklerde yapılıp numuneleri B Blok 1. katta bulunan kan alma ünitesinde alınır. Kan alma işlemini görevli hemşire yapar.
· Numuneyi tanımlayan istem barkotu, polikliniklerde çıkartılıp kan alma ünitesinde okutularak istemler belirlenir, gerekli tüp barkot kan alma ünitesinden çıkartılarak numunenin alma zamanı belirlenir.
· Normal polikliniklerde numune alma işlemi saat 08.30’da başlar, 16.30’a kadar devam eder. Bu zaman aralığının dışında gelen hastalar ertesi güne yönlendirilir.
B- Numune Taşıma
Kan almada toplanan numuneler laboratuvara taşıyıcı personel tarafından teslim alınır. Teslim işlemi aşamasında numuneler barkot okuyucudan geçirilerek numunenin laboratuvara giriş saati belirlenir.
C- Numunenin Hazırlanması
· Laboratuvara gelen numuneler numune ret kriterleri çerçevesinde değerlendirilerek kabul edilir.
· Kabul edilen numune ilgili testin özelliğine göre işlemden geçirilir.
Analitik Prosedürler (Kan örnekleri için)
· Cihaz çalışmaya hazırlanır.
· İnternal kalite kontrolü ve gerekirse kalibrasyonları çalışılır.
· İnternal kalite kontrol ve kalibrasyon değerleri geçerli ise kanlar cihaza yüklenerek çalışma başlatılır.
· Kritik/panik değerler ve otomasyon uyarısı kontrol edilir.
· Dış kalite kontrol sonuçları takip edilir ve hatalı sonuçların düzeltilmesine ait çalışmalar yapılır.
· Manuel çalışılan testler ise ilgili hazırlıklar yapıldıktan sonra çalışmaya alınır.
Analitik Prosedürler (Mikrobiyolojik örnekler için)
· Pre ve post analitik süreçler kan örnekleriyle benzerdir.
· Uygun besi yerlerine ekim yapılır.
· Direkt ve boyalı mikroskobi incelenir.
· Üreme kontrolüne bakılır.
· Mikroorganizma identifikasyonu yapılır.
· Gerekirse duyarlılık testleri yapılarak sonuçlar raporlanır.
· Gerekirse servise geri bildirim yapılır.
· Sonuçlar otomasyona girilerek kaydedilir.
· Sonuçların teknik onayı yapılır.
· Panik değer uyarıları yapılır.
· Sonuçların uzman onayı yapılır.
· Raporlama süreci kontrol edilir.
· Gerekli durumlarda internal kalite kontrolleri yapılır. (Besiyerleri, antibiyotik diskleri, identifikasyon reaktifleri)
Postanalitik Prosedürler
· Cihazdan çıkan test sonucu ilk aşamada teknisyen tarafından kontrol edilip ilgili laboratuvar uzmanı tarafından onaylanır.
· Sonuçlar kontrol edilerek teknik onayı yapılır.
· Sonuçlar kontrol edilerek uzman onayı yapılır.
· Sonuçlar rapor edilir.
· Sonuçların raporlama süreleri kontrol edilir.
· Zamanında raporlanamıyorsa nedeni araştırılarak giderilir.
· Preanalitik ve analitik hataların giderilmesine ait çalışmalar yapılır.